Uruguay’ın eski devlet başkanı ve dünya genelinde sade yaşam tarzıyla “dünyanın en mütevazı lideri” olarak tanınan Jose “Pepe” Mujica, 89 yaşında hayatını kaybetti. Bir süredir yemek borusu kanseriyle mücadele eden Mujica, 13 Mayıs 2025’te yaşamını yitirdi. Hastalığının son evresinde tedaviyi bıraktığını açıklayan Mujica, köpeğinin yanına gömülmek istediğini dile getirmişti.
Gerilladan Devlet Başkanlığına Uzanan Bir Yaşam
20 Mayıs 1935’te dünyaya gelen Jose Mujica, gençliğinde solcu Tupamaros hareketinin kurucuları arasında yer aldı. Küba Devrimi’nden ilham alan bu hareketle gerilla mücadelesine katılan Mujica, bu süreçte dört kez tutuklandı, altı kurşunla yaralandı, iki kez cezaevinden kaçtı ve toplamda 14 yılını hapiste geçirdi. 1985’te Uruguay’da demokrasiye dönüşle birlikte af kapsamında serbest bırakıldı.
Siyasette Yükseliş ve Devlet Başkanlığı
Cezaevinden çıktıktan sonra siyasete atılan Mujica, Temsilciler Meclisi ve Senato’da görev aldı. 2005 yılında Tarım Bakanı olarak görev yaptıktan sonra, 2010 yılında Uruguay Devlet Başkanı seçildi. Beş yıllık görev süresi boyunca ülkesinde önemli sosyal reformlara imza attı. Eşcinsel evlilik, kürtaj ve marihuananın yasallaştırılması gibi adımlar, Uruguay’ı Latin Amerika’da özgürlükçü bir model haline getirdi.
“Dünyanın En Yoksul Başkanı” Unvanı
Mujica, başkanlık döneminde lüks içinde yaşamayı reddederek, Montevideo kırsalındaki küçük evinde eşi Lucía Topolansky ile yaşamayı tercih etti. Resmi konutta kalmayı kabul etmedi, 1987 model Volkswagen Beetle arabasını kullanmaya devam etti ve maaşının büyük bölümünü yardım kuruluşlarına bağışladı. Bu yaşam tarzı ona “dünyanın en yoksul başkanı” unvanını kazandırdı. Ancak Mujica bu tanımı reddederek, “Yoksul olan ben değilim, çok şeye ihtiyaç duyanlardır” sözleriyle hafızalara kazındı.
Eleştiriler ve Kalıcı Etki
Sade yaşam tarzı ve siyasi duruşuyla dünya kamuoyunda büyük saygı gören Mujica, Uruguay’da da halkın geniş desteğini aldı. Görev süresi boyunca ekonomik büyümeyi korudu, ancak eğitim politikaları ve bazı kamu harcamaları eleştiri konusu oldu. Buna rağmen yolsuzlukla ilişkilendirilmeyen nadir liderlerden biri olarak, görev süresinin sonunda yaklaşık yüzde 70 halk desteğiyle siyasete veda etti.
Sessiz Veda ve Son Sözleri
2020 yılında aktif siyasetten çekilen Mujica, hastalığı nedeniyle son yıllarda kamuoyundan uzak bir yaşam sürdü. 2024 yılında verdiği son röportajlardan birinde, “Ölüm kaçınılmaz. Belki de bu, hayatın tuzudur” diyerek yaşama ve ölüme dair derin felsefesini paylaşmıştı.
