Milli Mücadele’nin öncü isimlerinden biri olan Âkif, Anadolu’da gezileri, yaptığı konuşmalar ve vaazları ile halkı uyandıran, motiva eden sembol kişilerden biri oldu. Mehmet Âkif’in Milli Mücadele döneminde (1920’li yıllarda) Burdur’un ayrı, özel bir yeri oldu. Mehmet Âkif'in Burdur'u Ziyareti 1920 yılı Mayıs ayı 30 Nisan Cuma günü Hacı Bayram Veli Camii'nde vaaz eden Mehmet Âkif, halkı irşad ve Milli Mücadele’yi desteklemelerini sağlamak üzere Eskişehir, Afyon, Sandıklı, Dinar, Burdur ve Antalya’ya gönderilmiş ve buralarda vaazlar vermiştir. Böylece Ankara’ya karşı şüphe ve tereddütleri izale ediyor, halkı İtilâf devletlerine karşı cihad edildiğine inandırıyordu... Mehmet Âkif’in Burdur’a hangi tarihte geldiği kesin olarak bilinmemektedir. Ancak oğlu Mehmet Emin, Ankara’da 15 - 20 gün kaldıklarını, ardından Burdurluların daveti üzerine güneye doğru hareket ettiklerini hatıralarında dile getiriyor. Bu bilgiye göre Mayıs ayının ortalarında Mehmet Âkif’in Burdur’a geldiği tahmini edilmekte... 1920 yılının Mayıs ayının ortalarında Mehmet Âkif Burdur’a geldi. Mehmet Âkif, Burdur’a gelirken yanında oğlu Mehmet Emin ve Antalya Milletvekili Süleyman Efendi eşiyle birlikte bulunuyordu. Muhtemelen 17 Mayıs 1920 tarihinde ikinci kez yapılan seçimler esnasında Mehmet Âkif Burdur'da idi. Kendisi Burdur'da iken birinci TBMM’de Burdur Mebusu seçilmiştir. Burdur’da yaklaşık bir hafta kaldıklarını belirten oğlu Mehmet Emin, Burdur’da yaşadıklarını hatıralarında şu şekilde dile getiriyor: “Burdur’a pederi davet ediyorlardı. Ankara’da on beş yirmi gün kadar kaldıktan sonra cenuba doğru hareket ettik. Seyahatimiz yaylı bir araba ile başladı. Bu seferimizde bize Antalya Mebusu Süleyman Efendi, refikası ile birlikte iştirak ediyordu. Günlerce muayyen mevkilerde mola vererek yol aldık. Burdur’a vasıl olduğumuz zaman bu uzun araba yolculuğu hepimizi iyice yormuştu. Lâkin orada gördüğümüz iyi kabul bize bütün acıları unutturdu. Mehmet Âkif’i Burdur eşrafı aralarında taksim edemiyorlardı. Her akşam bir yerde ağırlanıyor, şerefimize ziyafetler, hususi toplantılar tertip ediliyordu.Babamı ilk defa Burdur’da Hükümet Konağında üç dört yüz kişiyi mütecaviz bir cemaate karşı hitap ederken gördüm. Fazla bağırdığı zaman sertleşen gür sesi ile konuşuyor, çok heyecanlı olduğu bütün hareketlerinden belli oluyordu. İzmir havalisinden sızan kara haberleri, vatandaşlarımıza yapılan işkence ve hakaretleri, mülevves çizmeler altında çiğnenen tarihi ve ilâhi mabetlerimizi öyle yanık bir dille ifade ediyor, bu fecayûn yürekler acısı avakibini öyle bir acı dille tarif ediyordu ki, ben de dinleyiciler arasında sıkışmıştım.O muazzam kalabalık derin bir sükûta dalmıştı. Lâkin bu böyle bir sessizlik, öyle bir hava idi ki, kasırgalar koparacak ruhların kellesini koltuğuna almaya niyet eden başların son kat’i kararından doğuyordu... Bir de şurada burada hissiyatına malik olamayarak hıçkırıklarını tutamayan vatanseverlerin iniltileri duyuluyordu.Burdur’da bir hafta kadar kaldık. Babama çok fazla iltifat ettiler. Öğle ve akşam yemeklerini başka başka yerlerde davetli olarak yiyorduk. Safahat Şairi boğazlı bir insan değildi. Bünyesine nispeten az yerdi. Lâkin güzel yemekleri intihâb etmekte bilhassa sanâtkârane yapılmış hamur tatlılarını seçmekte zevk-i selim sahibi idi. Burdur’da eşraftan bazı kimselerin sofralarında yediği- miz armudi şekilde yapılmış bir tatlı çok hoşuna gitti. Hane sahibinden bunun ismini öğrenmeye kalktı." (Oğlu Emin’in hatıraları, Burdur gezisi izlenimleri) Bu hatıralarda da belirtildiği gibi, Burdur’da yaklaşık bir hafta kalan Mehmet Âkif, halkı Milli Mücadele’ye destek vermeleri için konuşmalar yapmış vaaz-ü nasihatler etmiştir. İlk konuşmasını Burdur Hükümet Konağı’nda yapan Mehmet Âkif’in bundan sonraki konuşmalarını Ulu Cami'de vaaz-ı nasihat ederek yapmış olduğu kuvvetli ihtimaller arasında yer alıyor. Mehmet Âkif ERSOY'un Burdur Mebusu (Milletvekili) Seçilmesi: 17 Mayıs 1920 Mehmet Âkif Bey’in Ankara’ya gelişinden çok memnunluk duyan Mustafa Kemal Paşa, Burdur Ahz-ı Asker Reisi Miralay İsmail Beyefendi’nin Milletvekilliğinden istifası üzerine boşalan Burdur Milletvekilliğine Mehmet Âkif Bey’in seçilmesi için 29 Nisan 1920 tarihinde Konya'da bulunan 12. Kolordu Kumandanı Fahreddin Paşa’ya telgraf çekerek, emir vermiştir. Bu emirle İstiklâl Marşımızın Şairi Mehmet Âkif’in Burdur Milletvekili olmasında en önemli adım atılmıştır. Burdur Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nce oluşturulan bir heyet, 25 Nisan 1920 tarihinde Ankara'da vefat eden Halil Hulusi Efendi, Burdur Milletvekilliklerinden istifa eden Çilzâde Fahrettin Efendi ve Miralay İsmail Hakkı Bey’in yerine yeni Burdur Milletvekillerini seçmek için 17 Mayıs 1336 (1920) tarihinde toplanmıştır. Gerçekleştirilen toplantı ve seçim sonrasında Mehmet Âkif, ittifakla (oybirliği) ile bütün müntehib-i sanilerin oyunu (58 oy) alarak, Burdur Mebusluğuna seçilmiştir. Âkif, Vekillik’te Burdur ili’ni tercih etti Mehmet Âkif, 6 Haziran 1920 tarihinde Meclis’e katılmıştır. 17 Mayıs 1920’de Burdur, 5 Haziran 1920’de Biga(34) ve bazı kaynaklarda da tarihi belirtilmeden İzmit milletvekilliğine seçilmiştir. Ancak bir il’den milletvekili olunabileceği için T.B.M.M. Başkanlığı 14 Temmuz 1920 tarihinde Mehmet Âkif’e bir yazı göndererek, milletvekili seçilmiş olduğu iller- den birisinin milletvekili olma tercihini yapmasını ister. Bu yazıya 17 Temmuz 1920 tarihli dilekçede şu cevabı verir: ‘Büyük Millet Meclisi Riyaset-i Celilesine, 14.7.1336 tarih ve 270 numaralı emirname-i riyaset- penahileri cevabıdır. Evvelce Burdur Livasından intihab edilmiş ve Liva-i mezkura giderek müntehib ve müvek- killerimle temasta bulunmuş olduğumdan Burdur Livası âzâlığını tercihan, Biga âzâlığından istifa ettiğimi arz ile teyid-i hürmet eylerim efendim.17. 7. 1336/17 Temmuz 1920 B.M.M. Burdur Livası Azasından Mehmet Âkif’ Âkif, neden Burdur’u tercih etti? Bu dilekçe 18 Temmuz’da T.B.M.M.’nin 37. içtimasının 3. celsesinde görüşülerek onaylanmış ve Mehmet Âkif, Burdur Milletvekili olarak T.B.M.M.’deki yerini almıştır. Bu dilekçede de açıkca görüldüğü üzere Mehmet Âkif’in Burdur’u ziyaretinde edinmiş olduğu intiba; kendisine gösterilen âlâka ve hürmetin neticesinde Burdur Milletvekilliğini tercih ettiği tahmin ediliyor. Ayrıca Meclis Başkanı Mustafa Kemal Paşa’nın, Miralay İsmail Hakkı Bey’in istifasıyla boşalan Burdur Milletvekilliği için12. Kolordu Komutanı Fahreddin Paşa'ya vermiş olduğu emrin de tesirinin olduğu da biliniyor. Eşi İsmet Hanım ve damadı Ömer Rıza Doğrul'un da aslen Burdurlu olmaları Mehmet Âkif'in, birinci TBMM’de Mebusluk için Burdur'u tercih etme nedenleri arasında yer alıyor.
Editör: TE Bilisim