Batı Akdeniz Bölgesi’ndeki Burdur ili, deprem gerçeğini tarih boyunca hep yaşayan bir yerleşim yeri oldu. ‘Burdur- Fethiye Fay Zonu’ üzerinde yer alan, birinci derece deprem bölgesinde bulunan, Burdur şehri 3-4 Ekim 1914’de büyük Burdur depremini yaşadı. Burdur’daki Ekim 1914 depremi, Anadolu coğrafyasındaki en büyük depremlerden biri olarak kabul ediliyor.
3 EKİM 1914 BURDUR DEPREMİ
Dış-merkezi Burdur Gölü’nün içinde yer alan Ms=7.0 büyüklüğünde yıkıcı bir deprem meydana geldi. Depremde 4000'den fazla kişi ölmüştür. Depremde hasar, 60 km yarıçaplı bir alan içerisinde yer alan Isparta, Eğirdir, Dinar ve diğer köylere kadar uzanmış, Burdur başta olmak üzere Göller bölgesi’ni derinden etkilemiştir.
BÜYÜK BURDUR DEPREMİ (3-4 EKİM 1914- 7.0 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM)
1914 yılı, her ne kadar bize uzak olsa da, bundan 108 sene önce 3-4 Ekim tarihlerinde meydana gelen büyük Burdur Depremi, Burdur tarihinde iz bırakan gelişmelerin başında yer alıyor. Osmanlı Devleti’nin son zamanlarında Batı Akdeniz coğrafyasını, geniş bir alanı etkileyen Burdur merkezli bu depremin, o günün koşullarında büyük ses getirdiği, yankı bulduğu, tarihi araştırmalarda da net bir şekilde ortaya çıkıyor.
Gerek Avrupa’daki gazeteler gerek İstanbul basınının 1914 Burdur depremine ve sonrasındaki gelişmelere geniş yer ayırdığını arşivlerde görebiliyoruz... Gazetemiz yazarlarından, Tarihçi, Araştırmacı Yazar Osman Koçıbay’da geniş arşiv envanterinden yararlanarak, 1914 Burdur Depremi’ni hazırladığı yazı dizileriyle, Burdur kamuoyuna, kalıcı bir kültür hizmeti olarak kazandırmıştı...
3 Ekim Cumartesi gününü 4 Ekim Pazar gününe bağlayan gece saat 22:07:02'de merkez üssü Burdur'un Halıcılar/Sala Köyü olan ve M=6.9 veya 7.00 büyüklüğünde, yerin 14 km altında meydana gelen deprem en fazla Burdur ve Isparta ile köylerinde etkili olmuştur. Depremden sonra 6 gün boyunca 467 artçı deprem daha meydana gelmiştir.
Burdur ve Isparta’da resmi olmayan kaynaklara göre; 1500’ü Burdur’da, 1500’ü Isparta’da olmak üzere yaklaşık 3000 kişinin ölümüne ve birçok binanın yıkılmasına neden olmuştur. Deprem sonrasında, Burdur’daki evlerin üçte ikisi yıkılmış, ayakta kalanlar ise kullanılamayacak durumdaydı. Isparta'daki evlerin % 80'i oturulamayacak hale gelmiştir. Bu evlerin yarısından fazlası tamamen yıkılmıştır.
Başta; Avusturya ve Almanya olmak üzere Batı ülkelerindeki gazeteler ile İstanbul gazeteleri Burdur Depremine geniş yer ayırmıştır. İkdam gazetesi kupürleri, yine Türk Edebiyatı’nın seçkin dergilerinden biri olan Servet-i Fünun’da çıkan yazılar, şiirler ile Burdur Depremi ele alınmıştır.
